Að taka skref til að berjast gegn loftslagsbreytingum: Bretland og alþjóðlegt átak

Viðskipti

Það sem einu sinni var talið villtar ýkjur eru nú vaxandi áhyggjur af öryggi komandi kynslóða. Loftslagsbreytingar eru afleiðing margra ára vanrækslu gagnvart mengun og siðlausrar hröðrar útþenslu í heimshagkerfinu. Vísbendingar eru ört að aukast um að grípa þurfi til aðgerða til að takast á við loftslagsbreytingar á meðan skaðinn er ekki enn óafturkræfur.

Gögn hafa sýnt að yfirborðshiti plánetunnar hefur aukist um heila gráðu á Celsíus á undanförnum 100 árum. Þetta er án efa afleiðing af aldar mengun sem iðnaðurinn hefur skilið eftir sig. Frekari greining sýndi að 10% hækkun hitastigs til viðbótar átti sér stað síðar á 21. öldinni. Vegna hækkunar á hitastigi á jörðinni hækkaði meðaltal sjávarborðs einnig um ógnvekjandi 200%, eins og fram kemur í gagnasetti 2006-2018.

Hækkun sjávarborðs leiddi til truflana á veðurfari sem leiddi til óveðurs utan árstíðar, fellibylja og hafstrauma sem hafa farið að birtast meira og meira eftir því sem á líður. Þessar staðreyndir draga upp skelfilega mynd af framtíð mannkyns, þar sem plánetan er svo mikið skemmd að hún er orðin óbyggileg.

Efnisyfirlit

• Loftslagsbreytingar krefjast alþjóðlegra lausna
• COP26 og Bretland: miklar væntingar og tækifæri
• Sameiginlegt átak til að bjarga plánetunni
• Lokahugsanir

Loftslagsbreytingar krefjast alþjóðlegra lausna

Nokkrar tilraunir hafa verið gerðar til að berjast gegn loftslagsbreytingum, frá Bretlandi þar á meðal, í gegnum tíðina. Sumar tilraunir hafa rutt brautina í átt að frábærum framtaksverkum sem skila góðu verki, á meðan aðrar hafa runnið út í að vera ekki til vegna skorts á reglum og aðgerðum.

Fyrsta loftslagsbreytingalögin sem þjóðir heims samþykktu var lögð fram og samþykkt á fyrsta jarðarfundinum, einnig þekkt sem vísindaráðstefna SÞ. Leiðtogafundurinn var haldinn í Stokkhólmi í Svíþjóð dagana 5. til 16. júní 1972 og sóttu hann fulltrúar allra þjóða á jörðinni. Á leiðtogafundinum var rætt um vaxandi áhyggjur af umhverfisbreytingum af völdum óábyrgrar framkvæmda, eyðileggingar á grænu landi og hættu á dýralífi.

Lagðar voru fram settar meginreglur um varðveislu og eflingu mannlífs og síðan gerð aðgerðaáætlun sem inniheldur lykilþætti sem hvert land þyrfti að uppfylla innan ákveðins frests. Þessi yfirlýsing var í fyrsta sinn í mannkynssögunni sem vakti athygli á vaxandi brýnni forvarnir gegn loftslagsbreytingum.

Annað mikilvægt skref í átt að baráttunni gegn loftslagsbreytingum var Kyoto-bókunin sem samþykkt var árið 1997. Kyoto-bókunin útlistaði núverandi ástand umhverfismála og benti á mikilvægar breytingar sem hvert land þyrfti að gera til að hefja lækningaferli. Svipað og yfirlýsingin sem samþykkt var á fyrsta leiðtogafundinum um jörðu, þrýsti Kyoto-bókunin á að draga úr losun koltvísýrings á heimsvísu og setja lög sem myndu refsa stærri fyrirtækjum sem menguðu.

Því miður var bókuninni ekki framfylgt fyrr en árið 2005 vegna langan lista yfir breytingar sem ýmis lönd hafa lagt fram. Sem slíkt var skjalinu mætt harðri gagnrýni og á endanum hent.

Kyoto-bókunin lifði áfram í formi Parísarsáttmálans um loftslagsmál. Á svipaðan hátt hvatti Parísarloftslagssáttmálinn til tafarlausra aðgerða í loftslagsbreytingum frá aðildarríkjum SÞ. Og aftur, mjög svipað og Kyoto-bókunin, var hún mætt með gagnrýni vegna skorts á hvata og refsingu fyrir að fara ekki eftir. Samkomulagið náði ekki að viðhalda vinsældum hjá aðildarríkjum SÞ með því að setja ekki upp sérstaka deild til að fylgjast með núverandi markmiðum lands og meta hvort allir væru að leggja fram. Frægt dæmi um hvernig skjalið mistókst algjörlega er að Brasilía hét því að draga úr losun koltvísýrings um 2% á ári , sem hefst árið 2040, sem gerir allt ferlið algjörlega tilgangslaust.

Árum saman hefur ráðstefna aðila að loftslagssamningi Sameinuðu þjóðanna (COP26) átt sér stað sem raunveruleg stofnun til að berjast gegn loftslagsbreytingum. Leiðtogafundurinn í ár verður haldinn í Glasgow frá 31. október til 12. nóvember 2021.

COP26 og Bretland: miklar væntingar og tækifæri

Bretland var valið sem frambjóðandi til að hýsa COP á leiðtogafundinum í fyrra. Ákvörðuninni var mætt með samþykki annarra þjóða. Bretland hefur lengi verið stuðningsmaður loftslagsbreytinga og hefur gengið eins langt og lofað að minnka losun sína í núll fyrir árið 2050. Þrátt fyrir pólitískan erfiðleika hefur landið tekist að draga úr losun að hluta um 44% á milli 1990 og 2018 þrátt fyrir að hagkerfi þess hafi vaxið um 75%.

Hins vegar, Bretlands loftslagsbreytingar baráttan hefur ekki gengið eins vel og upphaflegar áætlanir höfðu vonast til. Þrátt fyrir að hafa tekist að lækka losunarstig hefur Bretland þurft að hætta við að framfylgja sumum langtímamarkmiðum sínum í loftslagsmálum. Þegar Brexit átti sér stað óttuðust margir umhverfissérfræðingar að vanhæfni Bretlands til að taka þátt í viðskiptakerfi ESB með losunarheimildir myndi hafa neikvæð áhrif á alþjóðleg samskipti. Enn er óvíst hvort viðskiptakerfið muni leyfa löndum utan ESB að taka þátt í framtíðinni.

Þrátt fyrir að hafa ekki staðið við aðgerðaáætlun sína í loftslagsbreytingum hefur Bretland birt heildarlista yfir 200 breytingar sem þarf að hrinda í framkvæmd til að langtímamarkmiðin náist.

Sameiginlegt átak til að bjarga plánetunni

Þó að Bretland hafi tekið mörg skref í átt að gerð baráttuáætlunar um loftslagsbreytingar, þá er það samfélagsverkefni á heimsvísu - allir þurfa að gera sitt besta til að varðveita umhverfið. Eitt helsta vandamálið við að draga alþjóðlegt frumkvæði til baka frá aðgerðum í loftslagsbreytingum er eingöngu pólitískt. Margir opinberir aðilar eru ekki vissir um hvort þeir vilji breyta innviðum sínum og viðskiptagrein vegna þess að þeir óttast að efnahagur þeirra geti raskað stöðugleika.

Hins vegar sýna gögn að umhverfismeðvituðustu löndin í heiminum eru þau sem búa við blómlegt, frábært hagkerfi og draga þannig fylgni við árangur og stefnu í loftslagsbreytingum. Að gera breytingar til hins betra veldur ekki stöðugleika í efnahagslífinu. Reyndar hafa langtímabreytingar í för með sér ný tækifæri fyrir innri tekjur sem skila öllum upphafsfjárfestingum og kostnaði.

Enginn biður heiminn um að verða sameinuð útópía sem syngur tónverk allan daginn. Allt sem þarf er aðeins meiri umhverfisvitund og smá fórn til að minnka mengun.

Lokahugsanir

Gögn sýna ógnvekjandi aukningu á mengunarstigi yfir alla línuna, þar sem hitastig hækkar sífellt hærra með hverju árinu sem líður. Satt best að segja er sá skaði sem þegar hefur orðið á plánetunni óafturkræfur. Hins vegar er hægt að forðast frekari skaða ef þjóðarleiðtogar hafa frumkvæði að því að innleiða mikilvægar breytingar. Þegar öllu er á botninn hvolft er aðeins ein pláneta, jörðin, og aðeins svo langur tími þar til við náum mikilvægum punkti þar sem ekki er aftur snúið.

Deila: